Abracadabra, dat denken wel meer mensen wanneer ze hun verslag lezen nadat ze bij de radiologie zijn geweest. Gelukkig is het verslag van het bevolkingsonderzoek borstkanker simpeler wanneer het op de deurmat valt. Je leest of de uitslag goed of (mogelijk) niet goed is en de huisarts helpt met wat je daarna kunt verwachten.
Als je Abracadabra opzoekt bij Wikipedia vind je:
De term abracadabra is een oude bezwerings- of belezingsspreuk of toverformule die geacht werd een genezende werking te hebben.
Eigenlijk is abracadabra dus nog niet zo verkeerd in de gezondheidszorg. Het is een ideaal om iedereen te kunnen genezen. Maar niet iedereen begrijpt abracadabra en daarmee hebben we meteen de tweede overeenkomst gevonden. Het radiologie verslag is voor de meeste patiënten niet te begrijpen. Maar waar ligt dat dan aan? En moeten we daar iets aan veranderen als dokter?
Ja en nee, moeilijke discussie. We zeggen altijd, de patiënt is de manager (of baas) over eigen lichaam en het zorgproces. Maar de dokter heeft er voor geleerd om de beste zorg te bieden en ook om ‘zinnige’ zorg te bieden. We hebben immers beloofd bij ons afstuderen ons hier aan te houden. We gaan hier niet te diep op in want dit is een hele andere discussie, maar het huidige punt over taalgebruik in medische verslagen schuurt hier natuurlijk wel een beetje aan. Immers, hoe kan een patiënt leidend zijn in zijn/haar eigen zorgproces als je niet weet wat er aan de hand is? Waarom dan toch geen medische verslagen in ‘simpele’ taal? Om dat nu eens ‘simpel’ te verwoorden: in het Nederlands hebben we veel woorden om één en dezelfde betekenis te beschrijven en elk woord kent zijn eigen subtiele verschillen in diezelfde betekenis. Medische taal is veel rechter door zee. We gebruiken voor 1 aandoening 1 classificatie om de ernst te beschrijven, en bijvoorbeeld lucht in verschillende organen kan verschillend genoemd worden. Zo spreken we niet alleen binnen één ziekenhuis, maar ook binnen één land en soms zelf tussen verschillende landen dezelfde taal. Dit maakt de kans op medische fouten en miscommunicatie zo klein mogelijk.
Ja dan zitten we nog met het probleem dat jij je eigen verslag niet begrijpt. Moeten we dan niet 2 verslagen schrijven, of 2 statussen in het patiëntendossier, 1 voor artsen en 1 voor patiënten? Ja dat zou prettig zijn misschien, maar doordat er al zoveel administratie is in de zorg kan je je voorstellen dat dat ook meteen onwerkbaar is. En als ergens tijd in gestopt moet worden die er niet is, betekent het dat die tijd ergens anders vandaan gehaald moet worden. In dit geval is zou het meest waarschijnlijk uitkomen op minder tijd voor de patiënt zelf en dat willen we absoluut niet. Daar zijn we immers dokter voor geworden. Dus is de huidige oplossing: als je iets niet begrijpt uit je status of verslag, stel je vragen dan tijdens de afspraak die je hebt met je eigen dokter om de uitslag van een foto of scan te bespreken. Zij hebben dan ook al de uitslag doorgenomen en zo nodig hun vragen gesteld aan de radioloog!